21 kwietnia 2023 r. weszła w życie ustawa o świadczeniu pieniężnym* dla członków rodziny funkcjonariuszy, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
Świadczenie pieniężne przysługuje małżonkowi, dzieciom i rodzicom po zmarłym lub zaginionym funkcjonariuszu, zmarłym ratowniku: OSP, górskim, TOPR, GOPR, po spełnieniu następujących warunków:
- małżonkowi bez względu na stan zdrowia i wiek,
- dzieciom, jeżeli:
- nie ukończyły 18. roku życia, a w razie uczęszczania do szkoły 24. roku życia albo 25. roku życia, jeżeli odbywają studia w szkole wyższej, a ukończenie 24. roku życia przypada na ostatni lub przedostatni rok studiów albo
- stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz niezdolne do samodzielnej egzystencji przed osiągnięciem ww. wieku;
- rodzicom/osobie przysposabiającej:
- po uzyskaniu prawa do emerytury lub renty, lub uposażenia w stanie spoczynku, lub uposażenia rodzinnego przewidzianych w odrębnych przepisach albo
- po ukończeniu 60 lat - kobieta, 65 lat - mężczyzna albo
- gdy stali się całkowicie niezdolni do pracy oraz niezdolni do samodzielnej egzystencji przed osiągnięciem 60 lat - kobieta, 65 lat - mężczyzna.
Świadczenie pieniężne przysługuje w wysokości:
- 100% przeciętnego uposażenia funkcjonariusza dla małżonka albo każdego dziecka, które nie posiada obojga rodziców,
- 50% przeciętnego uposażenia funkcjonariusza dla każdego innego dziecka niż wyżej wymienione oraz każdego rodzica.
Przeciętne uposażenie oznacza przeciętne uposażenie, o którym mowa w przepisach pragmatycznych poszczególnych służb, obowiązujące na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego datę złożenia wniosku o przyznanie świadczenia pieniężnego.
Aby uzyskać prawo do świadczenia od dnia 21 kwietnia 2023 r., po funkcjonariuszu / ratowniku, którego śmierć albo zaginięcie nastąpiła/ło przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed dniem 21 kwietnia 2023 r., wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego należy złożyć nie później niż do dnia 21 kwietnia 2024 r.
Wniosek można złożyć w komórce kadrowej jednostki, w której zmarły lub zaginiony funkcjonariusz pełnił służbę lub w komórce kadrowej właściwej ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy albo w ZER MSWiA.
Adresy Punktów Obsługi Klienta ZER MSWiA, wniosek oraz broszura zawierająca podstawowe informacje o świadczeniu pieniężnym, dostępne są na stronie Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA
* ustawa z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz. U. poz. 658)
Najczęściej zadawane pytania:
1. Gdzie składam wniosek?
Wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego można złożyć w komórce kadrowej jednostki, w której zmarły lub zaginiony funkcjonariusz pełnił służbę lub w komórce kadrowej właściwej ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy albo w organie emerytalnym. Adresy Punktów Obsługi Klienta dostępne na stronie internetowej ZER MSWiA.
2. Czy wniosek należy sformułować samemu, czy jest dostępny wzór wniosku?
Wniosek o przyznanie świadczenia pieniężnego dostępny jest na stronie Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA
3. W jakim terminie złożyć wniosek, aby uzyskać świadczenie od daty wejścia w życie ustawy?
W przypadku śmierci lub zaginięcia funkcjonariusza, przed wejściem w życie ustawy, tj. przed dniem 21 kwietnia 2023 r., a członek rodziny w dniu tym spełniał warunki do przyznania świadczenia, będzie ono przyznane od tej daty, o ile wniosek o świadczenie wpłynie w ciągu roku, tj. do dnia 21 kwietnia 2024 r. Jest to równoznaczne z tym, że wyrównanie świadczenia nastąpi również od dnia 21 kwietnia 2023 r.
4. Skąd mam pozyskać dokument potwierdzający okoliczności śmierci lub zaginięcia funkcjonariusza, o których mowa w ustawie?
Dokument stwierdzający, że śmierć lub zaginięcie funkcjonariusza nastąpiła/o w związku z wykonywaniem czynności albo pełnieniem służby w okolicznościach, o których mowa w ustawie, wystawia przełożony tego funkcjonariusza właściwy w sprawach osobowych na wniosek zainteresowanego.
5. Czy można złożyć wniosek bez dokumentu potwierdzającego okoliczności śmierci lub zaginięcia funkcjonariusza, o których mowa w ustawie?
Tak. Można złożyć wniosek bez tego dokumentu. W takim przypadku ZER MSWiA będzie prowadził postępowanie w celu uzyskania przedmiotowego dokumentu.
6. Co to znaczy aktualny odpis aktu stanu cywilnego małżonka? Czy dotyczy stanu na dzień zgonu lub stwierdzenia zaginięcia funkcjonariusza, czy na dzień złożenia wniosku?
Małżonek powinien złożyć dokument potwierdzający fakt pozostawania w związku małżeńskim z funkcjonariuszem w dniu jego zgonu lub zaginięcia.
7. Co oznacza określenie „inny dokument urzędowy potwierdzający zaistnienie okoliczności uzasadniających złożenie wniosku”?
Pod tym pojęciem należy rozumieć dokument potwierdzający zaistnienie prawa do świadczenia , np. orzeczenie o niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji (dotyczy dziecka lub rodzica) lub zaświadczenie o kontynuowaniu nauki przez dziecko, które ukończyło 18 rok życia.
8. Czy każda osoba uprawniona składa osobny wniosek? Czy wystarczy jeden wniosek plus załączniki wypełnione przez poszczególne osoby wnioskujące?
Jeśli o świadczenie pieniężne ubiega się kilku członków rodziny, to mogą oni złożyć jeden wniosek (ZER SW_PS-1/2023), z tym że w lit. C. należy wymienić wszystkie osoby ubiegające się o to świadczenie. Każda z tych osób (oprócz wnioskodawcy) powinna wypełnić załącznik do wniosku (ZER SW_PS-1a/2023). W imieniu dziecka małoletniego załącznik wypełnia wnioskodawca.
Dane osobowe w każdym przypadku powinny być potwierdzone przez komórkę kadrową lub jednostkę organu emerytalnego.
9. Jeśli do świadczenia uprawnionych jest kilka osób, czy świadczenie ulegnie podziałowi, czy też będzie wypłacone każdemu w wysokości wskazanej w ustawie?
Świadczenie przysługuje każdej z osób uprawnionych w wysokości określonej w ustawie, tj.
- 100% przeciętnego uposażenia w przypadku małżonka lub dziecka, które jest sierotą zupełną,
- 50% przeciętnego uposażenia w przypadku każdego rodzica oraz dziecka, które nie jest sierotą zupełną.
10. Czy można złożyć wniosek do ZER MSWiA po funkcjonariuszu, który zmarł przed wejściem w życie ustawy?
TAK, jeśli świadczenie przysługuje po zmarłych lub zaginionych funkcjonariuszach Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej, Urzędu Ochrony Państwa, Biura Ochrony Rządu i Służby Celnej.
11. Czy świadczenie przysługuje po funkcjonariuszu Milicji Obywatelskiej?
Ustawa nie przewiduje wypłaty świadczeń po funkcjonariuszach Milicji Obywatelskiej.
12. Czy członek rodziny uprawniony do świadczenia pieniężnego może pobierać inne świadczenie, np. emeryturę lub rentę?
Małżonek oraz dzieci mają prawo wyłącznie do jednego świadczenia – wyższego lub wybranego.
Rodzic może pobierać oba świadczenia, np. świadczenie pieniężne i własną emeryturę. Nie może jedynie pobierać świadczenia pieniężnego i renty rodzinnej po tym samym zmarłym funkcjonariuszu.
13. Czy dodatkowy przychód osiągany z tytułu zatrudnienia ma wpływ na wysokość świadczenia pieniężnego?
Nie. Przy wypłacie świadczenia pieniężnego nie stosuje się zasad zawieszania lub zmniejszania świadczenia w razie osiągania dodatkowego przychodu. Uprawniony do tego świadczenia nie składa zawiadomienia o osiąganym przychodzie.
(Źródło: ZER MSWiA)
